Kansenspotter
Meer welvaart en welzijn met een leven lang leren
De jeugd heeft de toekomst. Maar zij zijn niet de enigen die onze toekomst vorm gaan geven. Ons werkende leven duurt minstens 40 jaar. En vaak nog langer, nu de pensioenleeftijd stijgt. Hoe blijven we leren in die periode? Jorn van Wijk, directeur van de KW1C Koningsacademie, spot kansen om onderwijs flexibeler en toekomstgerichter te maken.
“Als we het hebben over onderwijsinnovatie, gaat dat voor mij vooral over democratisering van het onderwijs. Dat kan op twee manieren: door iedereen gelijke kansen te geven om te leren en door mensen zelf te laten bepalen wat ze leren en waar, wanneer en hoe ze dat doen.” Aan het woord is Jorn van Wijk. Hij is directeur van de Koningsacademie, een initiatief van het Koning Willem I College in Den Bosch dat staat voor een duurzame beroepsbevolking en een arbeidsmarkt die in balans is.
Individuele leerbehoeften
Dat laatste was altijd al belangrijk, maar het belang is alleen maar toegenomen door de razendsnel veranderende maatschappij. Jorn vertelt: “Een goed voorbeeld is het vak van automonteur. Op school hebben monteurs geleerd hoe een verbrandingsmotor werkt. Maar in de praktijk zien ze steeds meer elektrische auto’s voorbijkomen. In de toekomst komen daar waarschijnlijk waterstofmotoren bij. Zonder bijscholing kunnen ze hun werk over een paar jaar niet meer uitvoeren.”
Dit is het geval voor steeds meer beroepen. Jorn vervolgt: “Het beroep van laadpaalmonteur is relatief nieuw. Het vak is in principe snel te leren met een training. Maar daarbij mag veiligheid en kwaliteit niet uit het oog verloren raken. Leren vraagt daarom om flexibiliteit. Iemand die al elektromonteur is, kent de regels en heeft aan een korte cursus genoeg. Terwijl iemand die nieuw is in de branche wellicht behoefte heeft aan begeleiding door een medior of senior. Op die individuele behoeften moeten we inspelen.”
Open badges
Wat je nodig hebt om een vak uit te voeren, verschilt dus per persoon. Hoe gaan we aan deze individuele behoeften voldoen? Door vaardigheden te modulariseren. Jorn vertelt: “Een mooi voorbeeld zijn zij-instromers in de zorg. Zij krijgen tijdens hun opleiding medische terminologie, maar voor de praktijk duurt dat te lang. Wij hebben een training ontwikkeld waarin ze deze kennis in 3 maanden leren. Hiermee kunnen ze sneller aan de slag.”
In plaats van een diploma, krijgen mensen die zo’n cursus of training volgen een zogenaamde Open Badge. Jorn vervolgt: “Open Badges zijn digitale en wereldwijd erkende certificaten die laten zien dat je een bepaalde vaardigheid bezit. Ze zijn toe te passen voor allerlei vaardigheden: van Engels op de werkvloer tot prompts schrijven voor AI. Door deze skills te modulariseren, maak je het onderwijs én de mensen flexibeler. Dat is essentieel nu er continu nieuwe beroepen opduiken.”
Talenten inzetten
Een ander onderdeel van kansengelijkheid is volgens Jorn dat mensen hun eigen talenten en passies kunnen inzetten in hun werk. Hij vertelt: “Kinderen gaan naar school omdat ze leerplicht hebben. Maar hoe mooi zou het zijn als ze al vanaf jonge leeftijd kunnen kiezen waar ze behoefte aan hebben? Dat ze niet alleen Frans, Duits of Spaans kunnen leren op school, maar ook een programmeertaal? Of dat ze hun Nederlands kunnen leren op mbo-niveau, Engels via Cambridge en wiskunde kunnen omruilen voor hoofdrekenen? In plaats van één examen voor een complete opleiding, kunnen ze dan via bijvoorbeeld Open Badges aantonen waar hun talenten liggen. Dat is voor werkgevers ook veel waard.”
Het ontdekken van je talenten is overigens niet alleen beperkt tot kinderen; ook volwassenen hebben er baat bij om hun blik open te houden. Jorn vervolgt: “Als je doet wat je leuk vindt, vind je het vanzelf ook leuker om daarover te blijven leren. Het helpt om soms iets te doen dat volledig buiten je huidige werkveld ligt. Zo ken ik een advocaat die haar roeping vond als spreker en een marketeer die nu interieurstyliste is. Zelf wil ik al lang een lascursus volgen. Ik verwacht niet dat mijn hele carrière daardoor verandert, maar het is wel goed om open te blijven staan voor nieuwe dingen.”
Welvaart en welzijn
Democratisering van het onderwijs kan dus op verschillende manieren, maar waarom is het zo belangrijk volgens Jorn? Hij vertelt: “We moeten eraan wennen dat ons werk continu verandert. Als we ons niet continu blijven ontwikkelen, draait het systeem steeds verder vast. De krapte op de arbeidsmarkt is nu al enorm. Hoe flexibeler mensen zijn, hoe beter dat is voor onze welvaart.”
Maar welvaart is niet het enige dat een rol speelt in kansengelijkheid. Jorn vervolgt: “Als je werk kunt doen waar je blij van wordt, draagt dat ook bij aan meer welzijn. En als je passie hebt voor je werk, gaat het bijhouden van de ontwikkelingen in je vakgebied vaak vanzelf. Dat gaat jezelf als persoon en de samenleving als geheel verder helpen in de toekomst.”
Jorn is voorstander van een leven lang leren. En eerlijk: wie kan daar nu tegen zijn? Toch is het niet voor iedereen vanzelfsprekend om terug te keren in de spreekwoordelijke schoolbanken. Welke kansen spot Jorn om leren te integreren in het werkende leven?
#1 Probeer nieuwe dingen
“Doe af en toe iets nieuws wat volledig buiten je comfortzone valt. Volg een boetseercursus, ga meubels maken of stap het podium op. Misschien vind je het niets, misschien ontdek je je nieuwe passie. Het belangrijkste is dat het je blik verbreedt.”
#2 Sta open voor verandering
“Veel mensen vinden verandering moeilijk. Maar de wereld verandert nu eenmaal, dat is een feit. Stel je dus open voor nieuwe technologie. Zo heb ik zelf laatst een uitnodiging gemaakt met AI. Dat is een leuke manier om kennis te maken met zo’n verandering.”
#3 Neem tijd om na te denken
“Jan Schouten, mijn baas in een vorige baan, vroeg ooit aan me ‘denk jij weleens na?’ Daarmee doelde hij erop om af en toe een uur in een stoel te gaan zitten om bewust na te denken. Zelf neem ik die tijd tijdens het hardlopen of wandelen. Door in gesprek te gaan met jezelf, leer je heel veel over wat je leuk vindt en welke kant je op wilt.”
We bedanken Jorn voor zijn inspirerende inbreng. Spot je zelf ook kansen die je wilt waarmaken? Neem contact op met Ruben Ogink via ruben@hellonewday.nl of 06-41490456.
